ANNE, BABA VE ÇOCUK İLETİŞİMİ

İLETİŞİM NEDİR?

Çocukla iletişimkurmanın yolu, çocuğunumutları,korkuları, sevdikleri, sevmedikleri, özel ilgilerihakkında onunla sohbetetmek ilebaşlar. Ancak iletişimkurarken dikkat edilmesigereken bazıiletişimbecerileri vardır:

1.    EtkiliDinleme

2.    KoşulsuzKabul

3.    KoşulsuzSevgi

4.    HayatıPaylaşma

5.    Tanıma

6.    Anlamaya Çalışma

7.    Kararlı, TutarlıOrtamve ModelOlma

8.    Zaman Ayırma

9.    EtkiliDinleme

Etkili Dinleme:Başkaişlerle meşgul olmadan, yüzüne  bakarak, sözkesmeden,aynıseviyede, jest vemimiklerle,fiziksel temas kurarak, cesaretlendirerek, dikkatli veözenli, geribildirimlerle dolubirdinlemeetkilidinlemedir.Çocuk kendini iyiveanlaşılmış hisseder.

Koşulsuz Kabul:Başarılı, zeki, sarışın, uzun boylu, uyumlu vsolduğu için değil, hersartta çocuğun sevilmesi, güven duymasına ve olumlubirbenlikalgısıgeliştirmesinesebep olacaktır.

Koşulsuz Sevgi:"İyiki BenimÇocuğumsun","Senin Gibi Bir Çocuğumolduğu İçinÇok Mutluyum", "HerNe Olursa Olsun SeniSeviyorum  diyebilmek, olumlu biriletişim için önemlidir.

Hayatı Paylaşma:Hayatın her aşamasında,hepbirlikteçözüm üretme,çocuğunçözümönerilerini dikkatealma,dinleme ve paylaşma kendini yeterli hissetmesindeönemli rol oynar.

Tanımaya çalışma:Çocuğunuzen çok hangi rengi seviyor?En iyiarkadaşının adıne?Onutanıyor musunuz?Öğretmenini seviyor mu?Öğretmenininadıne?En çokkimi taklit ediyor? Büyüyünce kimgibi olmak istiyor?En çokne yemektenhoşlanıyor?TV'deençok hangi programıseviyor?Sevdiği, izlemektenhoşlandığıbirsanatçıvar mı?Neleriyapmaktan hoşlanıyor?Gelecekte nasıl bir iş olsunistiyor?Biliyor muyuz? Bilmekiçin onlar ileoynamak,oynadıkça tanımak iletişimi geliştirir.

AnlamayaÇalışma:Onlarıanlamak için,sık sık kendimizi onların yerinekoymakgerekir.Çocuklarımızın eşyalarını, oyuncaklarınıkardeşleriyle, arkadaşlarıylapaylaşmamalarından yakınırız.Peki acababizkendieşyalarımızı, oyuncaklarımızıbaşkalarıyla rahatlıkla paylaşabiliyor muyuz?

Kararlı,TutarlıOlmak veDavranışlarımız ileModel Olma: Onlarıyapma dediğimizşeylere bizprogramlıyoruz. Yapılmamasıgereken şeyleri değil, yapılmasını

istediğinizşeylerisöylemek, iletişimi yumuşatacaktır.Davranışlarımizdaki  kararlılıkve tutarlılık gelişimlerini olumluyöndeetkileyecektir.Çocuklara verilensözlerineksiksizolarak yerinegetirilmesi,size olansaygılarınıarttıracaktır.

ZamanAyırma:Zaman ayırmak, hayatının parçasıolmak ileeşdeğerdir. Kalitelizaman, kaliteli birlitelik çocuğun kendinideğerlihissetmesini sağlar.Bunun  yanındaoyun oynarken, çocuğunuzu daha iyi tanır,sorunlar ile nasıl başettiğini görmefırsatınızolur.

İletişimEngelleri

İletişim kurabilmenin ilk yolu iletişimimize engel olan iletişim engellerini ortadankaldırabilmek ile başlar.Emirvermek,uyarmak, gözdağı vermek, nutuk çekmek,öğütverme,eleştirmek, yargılamak, suçlamak, kıyaslamakonuşmayı, duygu veyaşantılarınıpaylaşmayıengeller, savunma ve saldırıya geçirir,yetersizlik,kızgınlık,küskünlük, kin,nefret,vb. olumsuzduygular yaşatır, anlaşılmamışlık,yalnızlık,güvensizlik, içe kapanma,değersizlik duygusu yaşatır ve iletişimkopar.

AileTipleriVe ÇocuğaEtkileri

Aile yapılarıbirbirindenfarklıdir. Her aile yapısıkendineözgü ve biriciktir.Olumluve olumsuzaile tutumlarınıkategorize  etmek, kendimizi tanımlamak için önemlidir.

•         Mükemmelliyetçi

•         Otoriter ve Eleştirici

•         AşırıKoruyucu

•         Gevsek-Serbest

•         İlgisizKayıtsız

•         TutarsızDengesiz

MükemmelliyetçiAnne Ve Baba:  Memnunetmek zordur, enmükemmelini ister,

düzenli, titiz, katıkuralcıdır.Bunun sonucunda çocuk, aşırıkaygı, stres, tedirginlik,hayal kırıklığı gibi duygularıyaşamaya başlar,tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma,yalansöyleme, çalma davranışlarındanbiryada birkaçınıgösterebilir.

Otoriter,EleştiriciAnne ve Baba:Baskıkurar, küçük çabalarınıgörmez, uzun süredinlemez,sıkça eleştirir, yargılar  ve suçlar,kendi kural, istek ve  duygularıön plandadır. Bunun sonucundaçocuk,özgüven eksikliği, utanmaduygusu, yetersizlikbaşarısızlık duyguları,kaygı ve hayal kırıklığı yaşıyabilir.

Aşırı KoruyucuAnne ve Baba:Hayat tecrübesi yaşamafırsatıtanımaz, bebekmişgibi davranır,sorumluluk vermezve onun yerine yapar.Bunun sonucunda çocuk,özgüven eksikliği,tek başına sorumlulukalamama,huzursuzluk ve kaygı,ebeveynlere bağımlılık, içe dönüklükya da saldırgan davranış, tırnak yeme,kekemelik, alt ıslatmayadaokulfobisi yaşıyabilir.

Gevsek-SerbestAnne ve Baba:Özgür ve eşit birortamhakindir.Aşırıharaket vedavranış serbestliği vardır. Haklarısınırsız olup,tümisteklerineuyulur. Aile çoğuzaman,kendi yaşayamadığını yaşatmaya çalışıyor olabilir.Bunun sonucunda çocuk,doyumsuz, hizmetbekleyen, bencil, sorumsuz, kurallar karşısında hayalkırıklığıyaşayan,sabırsız vekibirli davranış özelliklerinden birini gösterebilir.

İlgisiz KayıtsızAnne ve Baba:Sorumlulukalamaz,sevgi ve ilgivermez,çocukistekte bulunmadıkça rahattır,şımartmaktan korkar,çocuğu yanlızlığa  iter.Bununsonucunda çocuk,ilgi çekmekiçin olumsuzdavranma,şımarık, bencil,kavgacıtavırlar sergileyebilir.İlgiyi dışarda arama,çevre ile iletişimproblemlerivesuçayatkınlık oluşabilir.

Tutarsız-DengesizAnne ve Baba:  Ailekendi içindefarklızamanlar dafarklıtutumlar gösterebilir,ortak kararalamaz, kızve erkek çocukayrımıyapılabilir, ailebüyüklerininfarklıtutumu  yadaanne veyababaya düşkünlükolabilir.Bununsonucunda çocuk,inatçılık,davranış bozuklukları,çabuk sinirlenen,kavgacı  yadakuralsızdavranışlar gösterebilir.

Demokratik ve KabulEdiciAnneve Baba:Koşulsuzsevgi  verir,seçimleriniönemser,fikir lerini alır,kurallar ve nedenleriniaçıklar,olumlu anlamdamodelolur,hayat ile başetmestratejileri edindirmek içinfırsat verir,sabırlıdavranır,yaşınauygun sorumlulukverir,olumlu davranışlarınıpekiştirir. Bunun sonucunda çocuk,mutlu, güvenli, saygılıve sorumlu, sevmeyi bilen ve iyi ilişkiler kuran, seçimleryapabilen, sevilen ve kabuledilendavranışlar sergiler.