ÇOCUKLARDA BENLİK SAYGISI

Saygıgelenekselolarakbaşkasınıkabulvetakdiretme,karşınızdakibireyleribağımsız, farklıve biricik olarak gördüğünüzün ifadesi olarakkullanılır.

Hertoplumdaolduğugibi,toplumunenküçükyapıtaşıailededesaygı,ailebireyleriarasındaolumluilişkileringelişebilmesiiçinuygulanmasıgerekenbirkavramdır.

Saygı,sadeceküçüklerinbüyüklerekarşıdeğil,büyüklerindeküçüklerekarşıgöstermesigerekenbirkavramdır.Saygısıcakvekabuledicibirtutumiçerisindeolmak,diğerlerineveO'nadeğervermektir.Saygınınaileortamındakivarlığıçocuktakibenlik kavramınıgeliştirirve benliksaygısıoluşturur.

Annevebabanınçocuklarınakarşıgöstermiş oldukları saygı,çocuklarınküçükyaştanitibarenkendinegüvenen,bireyseldavranabilen, bağımsız,kendikararlarınıverebilengibiolumluvasıflarasahipbireylerolarakgelişmelerinisağlar. Buvasıflarıüzerlerindetoplayançocuklarbenliksaygısıgelişmiş,sağlıklıbireylerolaraktoplumakarışırlar.

Annevebabalarçocuklarınınayrıbirbireyolarakdüşünce,duyguvedavranışlarındaözgürolduğunukabuletmelidirler.Buduygusaltatmindışstreslerekarşıgüçlüolmayıvegiderekdepsikolojiksağlığıkorumayıteminedecekilkelerdenbiridir.

Çocuklardabenliksaygısınıngelişmemesihemolumsuzbiriletişimin,hemdekapalıailesistemininsebebivesonucudur.Duyguvedüşüncelerinesaygıgösterilmeyençocuk,yanlışyapıncabenlikdeğeriileilgiliolumsuzduygularıçokçabukgelişir.Düşükbenlikbilincinesahipkişiler,özellikleçocuklaryeteneklerivebecerileri oranında başarısağlayamazlar.

Düşükbenlikalgısı eğitimbaşarısını daolumsuz etkiler.Düşükbenlikalgısınınöğrenmedekikatılımilkesiniengellediğibilinmektedir.Olumlubenlikalgısınasahipçocuklar,diğergrubakıyaslayüksekmerakdüzeyinesahiptirler.Buonlarınkatılımınısağlayan en önemli özelliktir.

İştebusebeplesaygı,toplumumuzdaelealınışbiçimindenfarklıolarak,soyutveküçüklerinbüyüklerinegöstermelerigerekendavranışlardandahagenişanlamdabirilişkibiçimidir.Saygıbenlikkavramınıgeliştiriciveyapılandırıcıözelliğisebebiyleözellikleçocuklardanbeklenmedenönce,onlaratanıtılmasıveverilmesigerekenbirolgudur.

Anneve Babalar Çocuklarının Benlik Saygısını Geliştirmek İçin Ne Yapmalılar?

SaygıyıKendinizdeÖrnekleyin;Karşındakinigerçekanlamdadinlediğinizigösterin.Özellikleçocuğudinlerken"Dinliyorum!"diyebelirtinvegerçektendinleyin.

BağımsızDüşünceyiDestekleyin;örneğin"Canımsıkılıyor!Şimdineyapacağım?"diyesorduğundasorusunukendineçevirip"Neleryapabilirsinbirdüşün  bana sen söyle..." şeklinde yönlendirin.

ProblemÇözmeyiCesaretlendirin;birliktegözlemlediğinizolaylarhakkında"Sen olsaydın ne yapardın?" şeklindedüşünmesini sağlayın.

KendiSeçimleriniYapmasınaOlanakVerin;ikiyadaüçtanedenfazlaolmayacak seçimler sunun.

HazırOlupOlmadığınaSaygıGösterin;çocuğunyaşvegelişimçağınauygunbeklentilerdebulunmanızgerektiğiniunutmayın.Örneğinikiyaşındakiçocukinatlaşıyor diye "Saygısızlık ediyorsun!" demeyin.

TakdiriniziBelirtin;Yıkıcıeleştiri kumgibidirsürtesürteaşındırır.Olumlueleştiri ise yağgibidiresnekleştirir  yumuşatır.

 BaşkaKaynaklarBulmasınıCesaretlendirin;Akrabalarınızvearkadaşlarıarasındadaçocuğunuzunduygudüşünceveyeteneklerinipaylaşmasınaortam yaratarak Onlardanda övgüve cesaretlendirme almasınayardımedin.

 TvProgramlarınıSansürEderekSeçiciOlunuz;Televizyon karakterlerininideal davranıştakişiler olmadıklarınıanlamalarınayardımcıolun.

 AileDeğerlerinizÜzerindeKonuşunuz;"Nasıldavranışlargöstermeliyim..."şeklinde çocuğuda katacak konuşmalar yaratın.

 Çocuklaryapmalarınıistediğimizşeylerienderyaparlaramabizitaklitetmektendenadirengerikalmazlar.Onlarıntaklitçi yönlerinigelişimlerininfaydasınakullanmakbizimelimizde.Çocuklaraolumlumodelleroluşturun.

Ebeveyn  olarak  göreviniz;  kontrol  ve  güvenlik  için  kuralları  yerleştirmekçocukların  lisan  ve  düşünme  yetenekleri  geliştikçe  bu  kuralların nedenleriüzerindeçocuklakonuşupkurallarınoturmasınısağlamak  onlarınkurallarauyuşlarınıyakalayıponaylamakveövgüylecesaretlendirerekileride"karşılıklısaygı"unsurlarınıbilenyetişkinlerolmalarınauğraşmakolmalıdır.Busüreçyavaş fakatemin adımlarlaolmalıdır.

ÖZEL AKTİVİTELER

ÖZEL HAYATASAYGI

Ailedeher bireyin özel hayatıile ilgili bireyselhakkınıyansıtan kurallar koymak çokönemlidir. Bukurallarıkoymak için ailebireylerini toplayın. İçeriye girmedenöncekapıyı vurmak, birşeyi ödünç almadanöncesorma,başkalarının mektuplarınıaçmamak, telefondakiminle konuştuğunusormamak ve kulakmisafiriolmamak gibikurallar oluşturun.Bunlar çocuklara rehberlik edecek ve zihinlerindeen kalabalık birevde dahimahremiyetin bulunduğu ve insanların saygı gösterilmesigerekenmahremiyet haklarıbulunduğufikrini oluşturacaktır.

SESSİZLİKOYUNU

Çocuklarımızdansusmalarınıistediğimizdebuherzamanpekkolaydeğildir.Birolayıprovaetmeküzerehepbirlikteaşağıdakioyunuoynayın.Yakınlardabirdoktormuayenehanesineveyakütüphaneyegidecek,hastayakınlarınızıveyayaşlılarıziyaretedeceksinizdiyelim.Yukarıdakidurumlardanbiriniseçinvedramayoluilebunucanlandırmayaçalışınkiherkesdurumlailgilidavranabilsin.Sonradurumneolursaolsunuygunsestonunuseçerekoynamayabaşlayın.Birçokdurumdaalçakseslekonuşmaksaygılıolmanınbirşeklidir.Budurumlardaalçakseslekonuşmanınniçin takdiredildiğini çocuklaraanlatmakdayararlıdır.